Τίτλος έργου
Συστήματα γεωργίας ακριβείας για υποστήριξη της λειτουργίας του Ενιαίου Οινοποιητικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Σάμου: Εφαρμογές φυτοπροστασίας και ιχνηλασιμότητας με χρήση ολοκληρωμένου γεωγραφικού πληροφοριακού συστήματος (PrecWineFarm)
Μεθοδολογία υλοποίησης
Η υποδομή πληροφοριακών συστημάτων καταγραφής πρακτικών φυτοπροστασίας των παραγωγών του ΕΟΣΣ σήμερα είναι ανύπαρκτη τόσο σε εξοπλισμό, όσο και σε λογισμικό και εφαρμογές. Το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και η μεγάλη κατάτμηση των αγροτεμαχίων είναι επίσης περιοριστικοί παράγοντες.
Το έργο συνδράμει τη λειτουργία του ΕΟΣΣ σε 3 τομείς: (α) ενημέρωση παραγωγών σε πραγματικό χρόνο για δράσεις καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, λειτουργίας (β) παρακολούθηση και ενημέρωση από παραγωγούς προς ΕΟΣΣ για προσβολές και εφαρμογή έπειτα κοινών παρεμβάσεων φυτοπροστασίας (μείωση εισροών, χαμηλότερο κόστος, μικρότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον και ασφάλεια και ποιότητα στο προϊόν), διαχρονική παρακολούθηση προσβολών και συσχέτιση με κλιματικούς παράγοντες και ανάγλυφο (γ) στην ιχνηλασιμότητα της παραγωγής ως την οινοποίηση για να επιβραβευτούν συνεπείς παραγωγοί.
Η συνδρομή γίνεται με χρήση Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος, προσβάσιμο μέσω διαδικτύου και κινητών συσκευών που αποτελείται:
1) Βάση γεωγραφικών δεδομένων PostgreSQL, για εισαγωγή και άντληση δεδομένων παραγωγών, αγροτεμαχίων, εισροών – εκροών.
2) Διαδικτυακό σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (webGIS), θα υλοποιηθεί ειδικά για τις ανάγκες του ΕΟΣΣ, εύκολο στη χρήση, με εργαλεία ανοιχτού κώδικα. Οι χρήστες θα παρακολουθούν, αποθηκεύουν, επεξεργάζονται, διαγράφουν και αναζητούν δεδομένα σε επίπεδο αγρού και εκμετάλλευσης.
3) Σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (desktop GIS) για διαχειριστές δεδομένων.
4) Εφαρμογή για κινητές συσκευές, θα στοχεύει στην άμεση ενημέρωση παραγωγών για δράσεις ΕΟΣΣ, την παρακολούθηση προσβολών από παραγωγούς και ενημέρωση της βάσης δεδομένων και προβολή στο webGIS σύστημα και τέλος στην ιχνηλασιμότητα της παραγωγής.
Η ανάπτυξη περιλαμβάνει πιλοτική λειτουργία και εκπαίδευση χρηστών.
Καινοτομία
Τα καινοτομικά στοιχεία της πρότασης είναι:
Η χρήση νέων τεχνολογιών με την ανάπτυξη του Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος το οποίο θα είναι προσβάσιμο μέσω διαδικτύου και θα περιλαμβάνει: α) Βάση γεωγραφικών δεδομένων, β) Συστήματα desktop και webGIS, γ) εφαρμογή για κινητές συσκευές για ενημέρωση παραγωγών για δράσεις ΕΟΣΣ, παρακολούθηση προσβολών και σχεδιασμό παρεμβάσεων φυτοπροστασίας και ιχνηλασιμότητα παραγωγής.
Η άμεση ενημέρωση των παραγωγών του ΕΟΣΣ για γεωργικές προειδοποιήσεις, επεμβάσεις φυτοπροστασίας, πρακτικών, τήρηση αρχών ολοκληρωμένης διαχείρισης και άλλων θεμάτων.
Η σχεδίαση πιλοτικής έξυπνης ετικέτας για βιολογικούς οίνους με πληροφορίες ιχνηλασιμότητας (περιοχή, παραγωγοί, οινοποίηση και ωρίμανση).
Η παρακολούθηση προσβολών και σχεδιασμός κοινής φυτοπροστασίας για ευδεμίδα (Lobesia botrana) και άλλους εχθρούς με χρήση παγίδων που παρακολουθούν οι παραγωγοί, ενημέρωση της βάσης δεδομένων με χρήση της εφαρμογής και προβολή στο σύστημα webGIS.
Αντικείμενο & στόχοι
Η αμπελοκαλλιέργεια στη Σάμο χαρακτηρίζεται από ένα μοναδικό συνδυασμό φυσικών παραγόντων, περιλαμβάνοντας ποικιλία υψομέτρων, κλίσεων, ανάγλυφου και τοπίου, οι οποίοι επηρεάζουν τις απαιτήσεις φυτοπροστασίας, τις στρεμματικές αποδόσεις και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των οίνων. Οι μικρές εκμεταλλεύσεις, που κυριαρχούν στο νησί, αντιμετωπίζουν σημαντικά κόστη σχεδιασμού και διαχείρισης παρεμβάσεων φυτοπροστασίας, τα οποία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική βιωσιμότητα τους και επηρεάζουν την ποιότητα του παραγόμενου οίνου. Στο σύνολο του νησιού, λειτουργούν περίπου 2.000 αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις, εκτείνονται σε έκταση 11.000 στρεμμάτων και παράγουν περίπου 5,5 εκατομμύρια κιλά οίνου ετησίως.
Με το έργο θα αναπτυχθούν εφαρμογές γεωργίας ακριβείας για τον ΕΟΣΣ: (α) ολοκληρωμένο γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα διαθέσιμο σε πραγματικό χρόνο μέσω διαδικτύου και κινητών συσκευών για την υποστήριξη των δράσεων. Οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν αφορούν: (i) φυτοπροστασία, για παρακολούθηση πληθυσμών συλληφθέντων εντόμων στις παγίδες που τοποθετούνται από τον ΕΟΣΣ, (ii) ιχνηλασιμότητα της παραγωγής με χαρτογράφηση εισροών εκροών και πιλοτική εφαρμογή σε βιολογικά σταφύλια και (iii) ενημέρωση παραγωγών του ΕΟΣΣ για δράσεις φυτοπροστασίας, συλλογής, κτλ. (β) εκπαίδευση των χρηστών για τη χρήση των εφαρμογών και ορθές πρακτικές φυτοπροστασίας.
Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και καινοτομικών διεργασιών έχει στόχους:
- την παραγωγή ασφαλέστερων και πιο υγιεινών προϊόντων,
- την παρακολούθηση και μείωση του κόστους εισροών των εκμεταλλεύσεων,
- την τεκμηρίωση της καλλιέργειας/παραγωγής με απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο των χωρικών χαρακτηριστικών των αγροκτημάτων και των πρακτικών των παραγωγών μέσω της WebGIS εφαρμογής,
- τη διασφάλιση της μοναδικότητας πιστοποιημένων προϊόντων που είναι οι οίνοι Σάμου.
Αναμενόμενα αποτελέσματα
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τα μέλη του ΕΟΣΣ περιλαμβάνουν:
(1) διαχρονική παρακολούθηση προσβολών και προβολή σε webGIS, καθώς και συσχέτιση με κλιματικούς παράγοντες και ανάγλυφο,
(2) μείωση εισροών, χαμηλότερο κόστος, μικρότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον και ασφάλεια και ποιότητα στο προϊόν για τους παραγωγούς,
(3) παρακολούθηση εισροών – εκροών,
(4) βελτίωση της λειτουργίας του ΕΟΣΣ και της επικοινωνίας και υποστήριξης των παραγωγών,
(5) εμπλοκή των παραγωγών στην παρακολούθηση παγίδων και αποστολή δεδομένων από παγίδες (μέσω εφαρμογής).
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται είναι η δυσκολία ενημέρωσης των παραγωγών και του ΕΟΣΣ για προσβολές και φυτοπροστασία, η διαχρονική παρακολούθηση προσβολών και η δημιουργία χωροχρονικών μοντέλων πρόβλεψης, η ανυπαρξία ιχνηλάτησης.
Οι ευκαιρίες που αξιοποιεί είναι η παρακολούθηση εισροών – εκροών για να προχωρήσει σε επόμενη φάση η πιστοποίηση ολοκληρωμένης παραγωγής οίνου για μέλη του ΕΟΣΣ και η βελτίωση της ποιότητα του προϊόντος. Αναμένονται σημαντικές ωφέλειες τόσο σε επίπεδο μείωσης εισροών και κόστους, όσο και σε αύξηση προστιθέμενης αξίας σε βιολογικούς οίνους, μια νέα αγορά για τον ΕΟΣΣ.
Μέλη Επιχειρησιακής Ομάδας
Εργαστήριο Γεωγραφίας Υπαίθρου και Συστημάτων Γεωργίας Ακριβείας (PrecFarm) – Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Με το έργο θα αναπτυχθούν εφαρμογές γεωργίας ακριβείας για τον ΕΟΣΣ: (α) ολοκληρωμένο γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα διαθέσιμο σε πραγματικό χρόνο μέσω διαδικτύου και κινητών συσκευών για την υποστήριξη των δράσεων. Οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν αφορούν: (i) φυτοπροστασία, για παρακολούθηση πληθυσμών συλληφθέντων εντόμων στις παγίδες που τοποθετούνται από τον ΕΟΣΣ, (ii) ιχνηλασιμότητα της παραγωγής με χαρτογράφηση εισροών εκροών και πιλοτική εφαρμογή σε βιολογικά σταφύλια και (iii) ενημέρωση παραγωγών του ΕΟΣΣ για δράσεις φυτοπροστασίας, συλλογής, κτλ. (β) εκπαίδευση των χρηστών για τη χρήση των εφαρμογών και ορθές πρακτικές φυτοπροστασίας.
Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και καινοτομικών διεργασιών έχει στόχους:
- την παραγωγή ασφαλέστερων και πιο υγιεινών προϊόντων,
- την παρακολούθηση και μείωση του κόστους εισροών των εκμεταλλεύσεων,
- την τεκμηρίωση της καλλιέργειας/παραγωγής με απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο των χωρικών χαρακτηριστικών των αγροκτημάτων και των πρακτικών των παραγωγών μέσω της WebGIS εφαρμογής,
- τη διασφάλιση της μοναδικότητας πιστοποιημένων προϊόντων που είναι οι οίνοι Σάμου.
Αναμενόμενα αποτελέσματα
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τα μέλη του ΕΟΣΣ περιλαμβάνουν:
(1) διαχρονική παρακολούθηση προσβολών και προβολή σε webGIS, καθώς και συσχέτιση με κλιματικούς παράγοντες και ανάγλυφο,
(2) μείωση εισροών, χαμηλότερο κόστος, μικρότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον και ασφάλεια και ποιότητα στο προϊόν για τους παραγωγούς,
(3) παρακολούθηση εισροών – εκροών,
(4) βελτίωση της λειτουργίας του ΕΟΣΣ και της επικοινωνίας και υποστήριξης των παραγωγών,
(5) εμπλοκή των παραγωγών στην παρακολούθηση παγίδων και αποστολή δεδομένων από παγίδες (μέσω εφαρμογής).
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται είναι η δυσκολία ενημέρωσης των παραγωγών και του ΕΟΣΣ για προσβολές και φυτοπροστασία, η διαχρονική παρακολούθηση προσβολών και η δημιουργία χωροχρονικών μοντέλων πρόβλεψης, η ανυπαρξία ιχνηλάτησης.
Οι ευκαιρίες που αξιοποιεί είναι η παρακολούθηση εισροών – εκροών για να προχωρήσει σε επόμενη φάση η πιστοποίηση ολοκληρωμένης παραγωγής οίνου για μέλη του ΕΟΣΣ και η βελτίωση της ποιότητα του προϊόντος. Αναμένονται σημαντικές ωφέλειες τόσο σε επίπεδο μείωσης εισροών και κόστους, όσο και σε αύξηση προστιθέμενης αξίας σε βιολογικούς οίνους, μια νέα αγορά για τον ΕΟΣΣ.
Μέλη Επιχειρησιακής Ομάδας
Εργαστήριο Γεωγραφίας Υπαίθρου και Συστημάτων Γεωργίας Ακριβείας (PrecFarm) – Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Εγχειρίδιο παρακολούθησης και σχεδιασμού παρεμβάσεων ιχνηλασιμότητας
Εγχειρίδιο παρακολούθησης και σχεδιασμού παρεμβάσεων φυτοπροστασίας